 |
| Στον αστερισμό της Corona Borealis, σε απόσταση 2.500 έτη φωτός, βρίσκεται ο αστέρας T Coronae Borealis, έτοιμος για μια εντυπωσιακή έκρηξη. |
Σε λίγους μήνες, ο βόρειος ουρανός μπορεί να μας προσφέρει ένα μοναδικό θέαμα. Στον αστερισμό της Corona Borealis, σε απόσταση πάνω από 2.500 έτη φωτός, βρίσκεται ο αστέρας T Coronae Borealis (T CrB), έτοιμος για μια εντυπωσιακή έκρηξη που θα τον κάνει έναν από τους φωτεινότερους αστέρες στον νυχτερινό ουρανό.
Οι αστρονόμοι αναμένουν με ανυπομονησία αυτή την έκρηξη, όχι μόνο γιατί θα είναι θεαματική, αλλά και γιατί θα προσφέρει πληθώρα δεδομένων για την κατανόηση των εκρήξεων τύπου κλασικής νόβα.
«Υπάρχουν μερικές επαναλαμβανόμενες νόβα με πολύ μικρούς κύκλους, αλλά συνήθως δεν βλέπουμε μια τέτοια έκρηξη μέσα σε μια ανθρώπινη ζωή, και σπάνια τόσο κοντά στο δικό μας σύστημα. Είναι απίστευτα συναρπαστικό να έχουμε αυτή την ευκαιρία.», λέει η αστρονόμος Rebekah Hounsell της NASA.
Δεν πρέπει να συγχέονται με τις καταστροφικές εκρήξεις των σουπερνόβα που καταστρέφουν αστέρες. Οι κλασικές νόβα είναι μικρότερες εκρήξεις που αφήνουν τον αστέρα σχετικά ανέπαφο. Ο T CrB, συγκεκριμένα, έχει επαναληφθεί πολλές φορές. Ο T CrB είναι ένα δυαδικό αστρικό σύστημα που περιέχει έναν λευκό νάνο, το υπόλειμμα ενός αστέρα σαν τον Ήλιο, και έναν ερυθρό γίγαντα συνοδό.
Οι λευκοί νάνοι είναι πολύ μικροί και πυκνοί και αν έχουν έναν συνοδό σε κοντινή τροχιά, απορροφούν υλικό, κυρίως υδρογόνο. Αυτό το υδρογόνο συσσωρεύεται στην επιφάνεια του λευκού νάνου και, τελικά, πυροδοτείται σε μια θερμοπυρηνική έκρηξη που εκτοξεύει το υπερβολικό υδρογόνο στο διάστημα. Για τον T CrB, ο κύκλος αυτός διαρκεί περίπου 80 χρόνια.
Γιατί τα smartphone καταγράφουν καλύτερα από τα μάτια μας φαινόμενα όπως το Βόρειο Σέλας;
Την τελευταία δεκαετία, οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει το δυαδικό σύστημα να παρουσιάζει παρόμοια συμπεριφορά με την τελευταία έκρηξη το 1946. Η μείωση στη φωτεινότητα υποδηλώνει την προσέγγιση της έκρηξης. Υπολογίζουν ότι μπορεί να συμβεί σύντομα – ίσως και πριν τον Σεπτέμβριο του 2024.
Έτσι, οι αστρονόμοι παρακολουθούν στενά έναν μικρό τομέα του ουρανού που περιλαμβάνει τους αστερισμούς Lyra, Hercules, Bootes, και ένα μικρό τόξο αστεριών ανάμεσά τους, την Corona Borealis. Όταν συμβεί η έκρηξη, θα είναι ορατή με γυμνό μάτι και θα ξεθωριάσει σταδιακά μέσα σε μια εβδομάδα. Έτσι, όποιος ενδιαφέρεται θα έχει χρόνο να την παρατηρήσει.
Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι καλούνται να συλλέξουν δεδομένα επίσης. Όσο περισσότερα μάτια παρακολουθούν τον T CrB, τόσο καλύτερα θα κατανοήσουμε τις εκρήξεις της. Φυσικά, όλα τα διαθέσιμα τηλεσκόπια θα στραφούν προς αυτό το φαινόμενο, από τις μακρές ραδιοφωνικές συχνότητες έως τις ισχυρότερες ακτινοβολίες Χ και γάμμα.
«Οι επαναλαμβανόμενες νόβα είναι απρόβλεπτες,» λέει ο αστροφυσικός Koji Mukai της NASA. «Όταν νομίζεις ότι ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο, το αλλάζουν εντελώς. Θα δούμε πώς θα συμπεριφερθεί ο T CrB.»
https://techmaniacs.gr/
