Το 2012 με ανακοίνωσή μου σε ημερίδα της Ακαδημίας Αθηνών με θέμα “Ελληνικοί υδρογονάνθρακες από την έρευνα στην εκμετάλλευση” είχα παρουσιάσει τις προοπτικές παρουσίας υποθαλάσσιων μη συμβατικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην χώρα μας. Τα κοιτάσματα αυτά αφορούν συγκεντρώσεις από υποθαλάσσιους στερεούς υδρίτες μεθανίου ή μεθανυδριτών (Methane Hydrates or Clathrates) που υπάρχουν στην Μεσόγειο και εντοπίζονται σε θαλάσσια βάθη που υπερβαίνουν τα 1.500 μέτρα ύδατος.
Οι μεθανυδρίτες έχουν την μορφή πάγου και εντοπίζονται μέσα στους γεωλογικούς σχηματισμούς που βρίσκονται κάτω από το βυθό της θάλασσας σε πάχη που φτάνουν ακόμα και το 1 χλμ. Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Hydramed η ελληνική υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ (Εικόνα 7) περιέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα υδριτών μεθανίου (CH4) στην Ευρώπη.
Να σημειώσουμε ότι ο μεθανυδρίτης είναι ένα είδος διαλύματος αερίου μεθανίου μέσα στα κενά κρυστάλλων πάγου. Ένα λίτρο υδρίτη μεθανίου μπορεί να αποδώσει 169 φορές τον όγκο του σε μεθάνιο (CΗ4) σε συνθήκες ατμοσφαιρικής πίεσης.
Τα αποθέματα των “μη συμβατικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων” αναμένεται να αποτελέσουν μία σημαντική πηγή παραγωγής μεθανίου στο μέλλον, αλλά ταυτόχρονα απειλούν τον πλανήτη με επιπλέον οικολογική καταστροφή στην περίπτωση που απελευθερωθεί το μεθάνιο (CH4) που περιέχουν εξαιτίας της υπερθέρμανσης των θαλασσών από το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Υδρίτες μεθανίου στην Ελλάδα
Να σημειωθεί ότι όσον αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη μας το μεθάνιο (CH4) είναι 25 φορές πιο τοξικό από το διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Είναι ως εκ τούτου φανερό ότι μία μαζική ανάδειξη υδριτών μεθανίου στην Ελλάδα θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραγωγή καθαρής ενέργειας μέσω “μπλέ υδρογόνου”, το οποίο θα προήρχετο από την αναμόρφωση των μεθανυδριτών μέσω ατμού, αποβαίνοντας έτσι μία περίπτωση εξαιρετικά ευεργετική για την διαμόρφωση ενός καλύτερου ενεργειακού μείγματος στην χώρα μας.
Έρευνα που έχει ήδη γίνει στην χώρα μας εντός των 80.000 km2 της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που εκτείνεται υπεράκτια από την Λευκάδα μέχρι και την υπεράκτια νότια Κρήτη δείχνει ότι υπάρχουν σημαντικότατες συγκεντρώσεις υδριτών μεθανίου. Με την τρέχουσα τεχνολογία αξιοποίησής τους θα μπορούσαν (με 50% πιθανότητα και σε ορίζοντα 30ετίας) να αποδώσουν στην χώρα μας τουλάχιστον 10 τρισ. m3 μεθανίου. Να σημειώσουμε ότι δυτικά των νήσων Λευκάδος και Κεφαλλονιάς υπάρχουν χαρτογραφημένες περιοχές με πάχη υδριτών μεθανίου που ξεπερνούν το ένα χλμ.
Σε παρόμοιες περιοχές η Ελλάδα θα μπορούσε να παραχωρήσει δικαιώματα δοκιμαστικής εκμετάλλευσης κοιτασμάτων μεθανυδριτών με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους και με ιδιαίτερα κίνητρα. Δηλαδή, η σχετική σύμβαση παραχώρησης να επέτρεπε μία κοινοπρακτική τελειοποίηση της τεχνολογίας εκμετάλλευσης των υδριτών μεθανίου και στην συνέχεια η κοινοπραξία της αναδόχου εταιρείας μετά του ελληνικού δημοσίου θα μπορούσε να πουλήσει την τεχνολογία αυτή στην διεθνή αγορά.
Όπως προκύπτει και από προηγούμενα άρθρα μου, η Ελλάδα έχει βάσιμες πιθανότητες να διαπιστωθούν και να παραχθούν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου που θα μπορούσαν σε ορίζοντα 35ετίας να φθάσουν τα 5 τρισ. m3. Αυτά, εκτός από το ότι θα αντικαταστήσουν πλήρως το εισαγόμενο στην χώρα μας φυσικό αέριο, παράλληλα θα καταστήσουν την Ελλάδα χώρα παραγωγό “μπλε υδρογόνου” κατά την διάρκεια της μεταβατικής περιόδου 2021-2050.
Ηλία Κονοφάγου
