.jpg)
Φίλοι μου καλημέρα . Θέλω σήμερα να σας μιλήσω για κάτι που αλλάζει ολόκληρη την αντίληψή μας για την πρόληψη των εμφραγμάτων. Και δεν μιλάω για τα κλασικά: χοληστερίνη, πίεση, κάπνισμα. Αυτά τα ξέρουμε καλά. Μιλάω για κάτι που μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν θα τολμούσαμε καν να συνδέσουμε με τη θρόμβωση. Το μικροβίωμα του εντέρου. Και όμως, τρία νέα άρθρα από το Nature Cardiovascular Research και το Life Metabolism βάζουν στο τραπέζι μια εντελώς νέα πραγματικότητα.
Η καρδιά μας επηρεάζεται άμεσα από τα μικρόβια του εντέρου, από τα χολικά οξέα που παράγουν και από τις ουσίες που βγάζουν όταν τρώμε, όταν νηστεύουμε και όταν ζούμε υγιεινά. Και όσο παράξενο κι αν ακούγεται, αυτά τα μικρόβια κρατάνε στα χέρια τους τους διακόπτες της πήξης, της φλεγμονής και της σταθερότητας των αιμοπεταλίων.
Το πρώτο άρθρο που με εντυπωσίασε αναλύει τον άξονα μικροβιώματος, χολικών οξέων, υποδοχέα TGR5. Εκεί έρχεται μια παρατήρηση σχεδόν σοκαριστική. Οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο έχουν μειωμένη συγκέντρωση του δευτερογενούς χολικού οξέος του deoxycholic acid, δηλαδή DCA. Και όχι μόνο αυτό. Έχουν και μειωμένη παρουσία ενός βασικού μικροβίου, του Bacteroides vulgatus, που είναι υπεύθυνο για την παραγωγή αυτού του χολικού οξέος. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι το έντερο τους έχει χάσει έναν ρυθμιστικό μηχανισμό που φυσιολογικά κρατάει τα αιμοπετάλια ήρεμα. Το DCA συνδέεται με τον υποδοχέα TGR5 πάνω στα αιμοπετάλια και μειώνει την ενεργοποίησή τους. Όταν αυτός ο μηχανισμός χαθεί, τα αιμοπετάλια ξυπνάνε πιο εύκολα, συγκολλώνται πιο γρήγορα και ο κίνδυνος θρόμβωσης εκτοξεύεται. Όσο το διάβαζα τόσο ένιωθα ότι ξεκλειδώνει ένας κρίκος που πάντα μας έλειπε. Η στεφανιαία νόσος δεν είναι μόνο θέμα αγγείων. Είναι και θέμα εντέρου. Είναι θέμα φλεγμονής, μεταβολισμού και μικροβιακής χημείας.
Το δεύτερο άρθρο από το Life Metabolism πάει ακόμη πιο βαθιά. Δείχνει ότι η διαλειμματική νηστεία παράγει ένα μεταβολίτη από το μικροβίωμα, τον indole-3-propionate, ο οποίος δρα απευθείας στα αιμοπετάλια και μειώνει την ενεργοποίησή τους. Με απλά λόγια, όταν αφήνουμε το έντερό μας να αναπνεύσει, να ξεκουραστεί και να λειτουργήσει χωρίς συνεχή καταπόνηση από συνεχόμενα γεύματα, τα μικρόβια μας παράγουν ακριβώς εκείνες τις ουσίες που προστατεύουν την καρδιά. Δεν είναι τυχαίο που βλέπουμε τόσες μελέτες να δείχνουν ότι η διαλλειματική νηστεία ( intermittent fasting ) μειώνει φλεγμονή, βελτιώνει ινσουλίνη, ρίχνει βάρος και μειώνει κινδύνους. Τώρα ξέρουμε και τον μικροβιακό κρίκο: τα μικρόβια ρυθμίζουν με φυσικό τρόπο τα αιμοπετάλια, σαν να χαμηλώνουν τον γενικό διακόπτη της θρομβωτικής ετοιμότητας του οργανισμού. Αυτός ο μεταβολίτης, το indole-3-propionate, λειτουργεί σαν εντερικό φρένο πάνω σε κυτταρικές διαδικασίες που αλλιώς θα οδηγούσαν σε πήξη. Και σκέφτομαι ότι η διαλειμματική νηστεία δεν είναι απλώς μια δίαιτα. Είναι ένας τρόπος να αλλάξουμε τη χημεία του σώματός μας προς μια αντιθρομβωτική κατεύθυνση με τον πιο φυσικό μηχανισμό.
Το τρίτο άρθρο, επίσης στο Life Metabolism, είναι ένα editorial που συνδέει όλα τα παραπάνω με τον πιο καθαρό τρόπο. Η θρόμβωση δεν είναι πια απλώς μια μηχανική διαδικασία. Είναι μια μεταβολική διεργασία που ξεκινά από το έντερο και επηρεάζει τα αιμοπετάλια, το ενδοθήλιο και τελικά την πιθανότητα ενός εμφράγματος ή ενός εγκεφαλικού. Εξηγεί πως τα μικρόβια, τα χολικά οξέα και τα εντερικά παράγωγα όπως οι ινδόλες λειτουργούν σαν ορμόνες. Σαν σήματα που καθορίζουν πότε ένα αιμοπετάλιο θα ενεργοποιηθεί και πότε θα παραμείνει ήρεμο. Και αυτό αλλάζει τα πάντα στον τρόπο που βλέπουμε τους ασθενείς μας. Γιατί πλέον δεν κοιτάμε μόνο το λίπος στις αρτηρίες. Κοιτάμε και το μικροβίωμα που ρυθμίζει τις ίδιες τις συνθήκες ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων.
Συνδέοντας αυτά τα τρία άρθρα, καταλαβαίνω ότι η πρόληψη εμφραγμάτων δεν είναι πλέον μόνο οι στατίνες και τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα . Είναι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που βελτιώνουν το μικροβίωμα. Είναι τα τρόφιμα που θρέφουν τα καλά βακτήρια. Είναι η αποφυγή τροφών που τα διαλύουν. Είναι η νηστεία που επιτρέπει την παραγωγή των προστατευτικών μεταβολιτών. Είναι η απουσία υπερκατανάλωσης ζάχαρης, που καταστρέφει τα μικρόβια που παράγουν χολικά οξέα όπως το DCA. Είναι η στοχευμένη απώλεια βάρους που ρίχνει την συστηματική φλεγμονή και ανακουφίζει την καρδιά από το υπερβολικό φορτίο . Είναι η ελάττωση της ινσουλίνης και του σακχάρου μέσω όλων αυτών . Και όσο τα βάζω όλα αυτά στο μυαλό, νιώθω ότι έχουμε στα χέρια μας μια νέα έννοια. Μια νέα καρδιολογική πρόληψη που περνάει από το έντερο και καταλήγει στην καρδιά μέσω χημικών σημάτων που για πρώτη φορά χαρτογραφούνται τόσο καθαρά.
Αν θέλω να το πω με μία φράση, θα το έλεγα έτσι. Το έντερο αποφασίζει πόσο θρομβογόνος είναι ο οργανισμός. Αν τα μικρόβια είναι ισορροπημένα, παράγουν προστατευτικά χολικά οξέα και μεταβολίτες που κρατούν τα αιμοπετάλια ήρεμα. Αν όμως επικρατεί δυσβίωση, τότε οι θρομβωτικοί διακόπτες γυρίζουν προς τα πάνω. Και αυτός ο μηχανισμός εξηγεί γιατί βλέπουμε ανθρώπους με “καλές εξετάσεις” που όμως παθαίνουν έμφραγμα. Γιατί η καρδιά τους μπορεί να ήταν εντάξει, αλλά το έντερό τους όχι.
Τι σημαίνουν όλα αυτά πρακτικά για εμάς; Πρώτον να βάζουμε στο καθημερινό μας πρόγραμμα την διαλειμματική νηστεία. Εστω 16/8. Εγώ κάνω 20/4 ή 19/5 , ασκούμαι καθημερινά 2 με 4 ώρες και δεν έχω πεινάσει ποτε . Το έντερο παράγει περισσότερα από δέκα διαφορετικά προστατευτικά μόρια όταν δεν το φορτώνουμε συνεχώς. Δεύτερον, να τρώμε τρόφιμα που ενισχύουν το μικροβίωμα. Φυτικές ίνες, λαχανικά, φρούτα του δάσους, γιαούρτι, τυριά ωρίμανσης, προζυμένια προϊόντα. Αυτά θρέφουν τα μικρόβια που παράγουν DCA και indole-3-propionate. Τρίτον, να μειώσουμε ζάχαρη, υπερκορεσμένα έτοιμα τρόφιμα και επεξεργασμένα σνακ που αποδεκατίζουν τα βακτήρια του εντέρου. Τέταρτον, να προσέξουμε το βάρος μας. Η παχυσαρκία αλλάζει το μικροβίωμα σε θρομβωτική κατεύθυνση. Πέμπτον, να κινούμαστε. Η άσκηση αυξάνει την παραγωγή ευεργετικών χολικών οξέων και μειώνει τη φλεγμονή του εντέρου.
Όσο περισσότερο το σκέφτομαι τόσο πιο καθαρά βλέπω ότι το μέλλον της καρδιολογίας περνάει μέσα από το μικροβίωμα. Είμαστε στο σημείο όπου μπορούμε να συνδέσουμε έναν μικροβιακό πληθυσμό με έναν θρομβωτικό κίνδυνο και να επέμβουμε χωρίς φάρμακα. Με διατροφή. Με νηστεία. Με υγιεινό τρόπο ζωής. Με επιλογές που αλλάζουν τη χημεία του οργανισμού με τρόπο που ούτε καν φανταζόμασταν πριν δέκα χρόνια.
Και έτσι θέλω να το αφήσω σήμερα. Η καρδιακή υγεία δεν είναι μόνο θέμα αρτηριών. Είναι θέμα εντέρου. Και τα τρία αυτά άρθρα έρχονται να μας δείξουν ότι μπορούμε να προλάβουμε ένα έμφραγμα ξεκινώντας από το πιάτο μας, από το μικροβίωμά μας , από το βάρος μας και από τις καθημερινές μας συνήθειες. Γιατί τελικά, όταν τα μικρόβια μας είναι σωστά, τα αιμοπετάλια ησυχάζουν. Και όταν τα αιμοπετάλια ησυχάζουν, η καρδιά μας αναπνέει.
___________
Αναρτήθηκε από Φ.Μ
