Η επαφή ή πιο σωστά ή έκθεση του ανθρώπου στο μόλυβδο πάει πίσω στο πολύ μακρινό παρελθόν της ανθρωπότητας ως και 2 εκατ. έτη πριν ο άνθρωπος αρχίσει να κάνει εξόρυξη του τοξικού μετάλλου.
Σύμφωνα με μεγάλη διεθνής μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science Advances» η τόσο πρώιμη αυτή επαφή του μόλυβδου με τον άνθρωπο μπορεί να επηρέασε την εξέλιξη του εγκεφάλου μας και κατ’ επέκταση τη συμπεριφορά μας και χαρακτηριστικά όπως η ανάπτυξη της σύνθετης ομιλίας και όχι απλών ήχων και γρυλλισμάτων που μαζί με το δίποδο βάδισμα αποτέλεσαν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα των ανθρώπων στην επιβίωση, εξάπλωση και τελικά κυριαρχία τους στον πλανήτη.
Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η έκθεση σε μόλυβδο ήταν σε μεγάλο βαθμό σύγχρονο φαινόμενο σχετιζόμενο με τις ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η εξόρυξη και η χρήση βενζίνης με μόλυβδο και χρωμάτων. Αναλύοντας 51 απολιθωμένα δόντια από ανθρωπίδες (hominids) στην Αφρική, την Ασία, την Ευρώπη και την Ωκεανία, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ειδών πιθήκων, Νεάντερταλ και Homo sapiens, η ομάδα ανακάλυψε σαφείς χημικές υπογραφές έκθεσης σε μόλυβδο στο 73% των δειγμάτων. Μάλιστα, τα απολιθώματα του γιγαντοπίθηκου G.blacki που χρονολογούνται πριν από 1,8 εκατομμύρια χρόνια, έδειξαν την πιο συχνή οξεία έκθεση σε μόλυβδο.
Οι ερευνητές εντόπισαν «ζώνες μολύβδου» στα δόντια που σχηματίστηκαν κατά την παιδική ηλικία, καθώς μεγάλωνε το σμάλτο και η οδοντίνη. Τα ευρήματα αυτά αποκαλύπτουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια πρόσληψης μολύβδου και οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου μπορεί να είχαν εκτεθεί σε μόλυβδο λόγω της ανάγκης τους για νερό. «Μια πιθανότητα είναι ότι έψαχναν για σπηλιές με τρεχούμενο νερό μέσα. Οι σπηλιές περιέχουν μόλυβδο επομένως ήταν όλες μολυσμένες. Με βάση τις μελέτες στο σμάλτο των δοντιών αυτή η έκθεση ξεκίνησε πολύ νωρίς στη βρεφική ηλικία» σημειώνει ο γενετιστής και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου UC San Diego, ‘Αλισον Μουότρι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Επιπλέον η ερευνητική ομάδα διερεύνησε με οργανοειδή (μοντέλα) ανθρώπινου εγκεφάλου την επίδραση του μολύβδου σε δύο εκδοχές ενός βασικού αναπτυξιακού γονιδίου. Η σύγχρονη εκδοχή του γονιδίου είναι διαφορετική από αυτή που βρέθηκε στους Νεάντερταλ και σε άλλους εξαφανισμένους ανθρωπίδες και η έρευνα έδειξε ότι όταν τα οργανοειδή που φέρουν την αρχαιότερη παραλλαγή του γονιδίου εκτέθηκαν σε μόλυβδο, παρουσίασαν σημαντικές διαταραχές σε περιοχές του εγκεφάλου κρίσιμες για την ανάπτυξη της ομιλίας και της γλώσσας. Αυτή η επίδραση ήταν πολύ λιγότερο έντονη στα οργανοειδή με τη σύγχρονη παραλλαγή και αυτό καταδεικνύει ότι η σύγχρονη παραλλαγή μπορεί να προσέφερε προστασία από τις επιβλαβείς νευρολογικές επιδράσεις του μολύβδου.
Naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
