Από MELINA WALLING with AP
Κάθε χρόνο, εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται τον παγετώνα που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1981 και είναι γνωστός για τα εντυπωσιακά «καθίσματα» πάγου που πέφτουν στη λίμνη Αργεντίνο
Ένας εμβληματικός παγετώνας της Αργεντινής, που για δεκαετίες θεωρούνταν από τους λίγους παγκοσμίως με σχετική σταθερότητα, καταγράφει τώρα την «πιο σημαντική υποχώρησή του τον τελευταίο αιώνα», σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα.
Ο παγετώνας Περίτο Μορένο, στο Νότιο Παταγονικό Πεδίο Πάγου, παρέμενε για χρόνια «σφηνωμένος» σε μια κοιλάδα, ακουμπώντας σταθερά στον βραχώδη πυθμένα. Σήμερα, όμως, αρχίζει να χάνει αυτή την επαφή, αποκολλώμενος σταδιακά και απελευθερώνοντας περισσότερους όγκους πάγου καθώς υποχωρεί.
Η αλλαγή αυτή –τεκμηριωμένη με εντυπωσιακές φωτογραφίες time-lapse από το 2020– αναδεικνύει «την εύθραυστη ισορροπία ενός από τους πιο γνωστούς παγετώνες στον κόσμο», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης στο επιστημονικό περιοδικό Communications Earth & Environment. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η υποχώρηση θα συνεχιστεί για αρκετά ακόμη χιλιόμετρα τα επόμενα χρόνια.
«Καθυστερημένη» αντίδραση στην κλιματική αλλαγή
«Πιστεύουμε ότι η σημερινή υποχώρηση, η οποία είναι ακραία σε σχέση με ό,τι παρατηρούσαμε μέχρι σήμερα, οφείλεται στο γεγονός ότι ο παγετώνας δεν βρίσκεται σε κλιματική ισορροπία εδώ και πάνω από μία δεκαετία», εξηγεί ο Μόριτς Κοχ, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Φρίντριχ-Αλεξάντερ του Έρλαγκεν-Νυρεμβέργης και εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Τώρα βλέπουμε αυτή την καθυστερημένη αντίδραση στην κλιματική αλλαγή, καθώς αποκολλάται αργά αλλά σταθερά από το φυσικό “σημείο στήριξης” στο κεντρικό του τμήμα».
Η ερευνητική ομάδα συγκέντρωσε δεδομένα με επιτόπια εργασία, μετρήσεις πάχους του πάγου από ελικόπτερο με ειδικό ραντάρ, σόναρ στη λίμνη και δορυφορικές εικόνες.
Δύσκολες οι προβλέψεις για την κατάρρευση
Κάθε χρόνο, εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται τον παγετώνα Περίτο Μορένο, που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1981 και είναι γνωστός για τα εντυπωσιακά «καθίσματα» πάγου που πέφτουν στη λίμνη Αργεντίνο.
Η βασική λογική της σχέσης κλιματικής αλλαγής και παγετώνων είναι απλή: η θερμότητα λιώνει τον πάγο, και η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. Ωστόσο, η ακριβής στιγμή και ο τρόπος κατάρρευσης ενός παγετώνα είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
Ορισμένοι αρνητές της κλιματικής αλλαγής στο παρελθόν επικαλούνταν το παράδειγμα του Περίτο Μορένο, ο οποίος για δεκαετίες δεν παρουσίαζε υποχώρηση, σε αντίθεση με τους περισσότερους παγετώνες στον κόσμο. Ακόμη και χωρίς κλιματική αλλαγή, οι παγετώνες έχουν φυσικές διακυμάνσεις, αλλά σε ένα σταθερό κλίμα η τήξη θα αντισταθμιζόταν από τη συσσώρευση χιονιού και πάγου.
Γιατί μας αφορά το λιώσιμο των παγετώνων;
Η τήξη των παγετώνων, ιδιαίτερα στους πόλους, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφική άνοδο της στάθμης της θάλασσας, απειλώντας με πλημμύρες και εκτοπισμό εκατομμύρια ανθρώπους σε παράκτιες και νησιωτικές περιοχές.
Αν και οι αλλαγές στην Παταγονία είναι εντυπωσιακές σε τοπικό επίπεδο, οι επιστήμονες τονίζουν ότι η μεγαλύτερη ανησυχία αφορά τα «μεγάλα παγόβουνα» της Ανταρκτικής.
Οι μικρότεροι παγετώνες, ωστόσο, έχουν βαθιά σημασία για τις τοπικές κοινωνίες: έχουν διαμορφώσει τοπία, αποτελούν πηγή πόσιμου νερού και, όταν καταρρέουν, μπορεί να προκαλέσουν καταστροφές, όπως πλημμύρες και κατολισθήσεις.
«Χάνουμε μικρά κομμάτια πάγου σε όλο τον πλανήτη», σημειώνει η γεωλόγος Έριν Πέτιτ. «Ελπίζω ότι αρχίζουμε να αποκτούμε μεγαλύτερο σεβασμό για τον πάγο που υπήρχε εδώ, ακόμη κι αν δεν είναι πια πάντα εδώ».
