Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

Η μεγαλύτερη ηλιακή καταιγίδα της ιστορίας «χτύπησε» την Γη το 12.350 π.Χ. – «Ένα νέο εφιαλτικό σενάριο»

 


Ερμίνα Παπαδήμα 

Η πιο ισχυρή γνωστή ηλιακή καταιγίδα έπληξε τη Γη το 12.350 π.Χ., στο λυκόφως της τελευταίας Εποχής των Παγετώνων, σύμφωνα με επιστήμονες.
Πρόκειται για ένα γεγονός γνωστό ως «καταιγίδα ηλιακών σωματιδίων», κατά την οποία φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο εκτοξεύονται στο διάστημα και προσκρούουν στον πλανήτη μας.

Καταιγίδες ηλιακών σωματιδίων και πώς επηρεάζουν τη Γη

Οι καταιγίδες ηλιακών σωματιδίων είναι σπάνιες, αλλά όταν συμβαίνουν, βομβαρδίζουν τη Γη με τεράστιες ποσότητες σωματιδίων υψηλής ενέργειας.

Οι επιστήμονες είναι σε θέση να παρακολουθήσουν την ιστορία αυτών των φαινομένων μέσω της χρονολόγησης με ραδιενεργό άνθρακα και της ανάλυσης δακτυλίων σε αρχαία δέντρα.

Η διεθνής επιστημονική ομάδα πίσω από αυτή την ανακάλυψη αναφέρει πως το εύρημα επεκτείνει τη χρονική γραμμή και την ένταση της γνωστής ηλιακής δραστηριότητας, θέτοντας νέα ανώτατα όρια για τις καταιγίδες ηλιακών σωματιδίων.

Μια ακραία αύξηση του ραδιενεργού άνθρακα πριν από 14.300 χρόνια

Οι ερευνητές ανακάλυψαν μια «ακραία» αύξηση του ραδιενεργού άνθρακα, την οποία μπορούν να ανιχνεύσουν στο έτος 12.350 π.Χ., στο τέλος της Εποχής των Παγετώνων. Η καταιγίδα αυτή, που έπληξε τη Γη πριν από 14.300 χρόνια, εντοπίστηκε από την Kseniia Golubenko και τον Ilya Usoskin του Πανεπιστημίου του Oulu στη Φινλανδία.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο χημείας-κλίματος, το SOCOL:14C-Ex, σχεδιασμένο για την ανακατασκευή καταιγίδων ηλιακών σωματιδίων υπό συνθήκες παγετωνικού κλίματος. Το μοντέλο έδειξε ότι το αρχαίο αυτό ηλιακό γεγονός ήταν κατά 18% ισχυρότερο από το γνωστό γεγονός του 775 μ.Χ., που μέχρι σήμερα ήταν η ισχυρότερη καταιγίδα που είχε καταγραφεί σε αρχεία δακτυλίων δέντρων.

Το μοντέλο επαληθεύτηκε μέσω δειγμάτων ξύλου που βρέθηκαν στις Γαλλικές Άλπεις και χρονολογούνται πριν από 14.300 χρόνια.

Πεντακόσιες φορές ισχυρότερο από την καταιγίδα του 2005

«Σε σύγκριση με το μεγαλύτερο γεγονός της σύγχρονης δορυφορικής εποχής -την καταιγίδα σωματιδίων του 2005- το αρχαίο γεγονός του 12.350 π.Χ. ήταν πάνω από 500 φορές πιο ισχυρό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας», αναφέρει η Dr. Golubenko.

Η ομάδα επισημαίνει ότι άλλες μεγάλες γνωστές καταιγίδες ηλιακών σωματιδίων συνέβησαν γύρω στο 994 μ.Χ., 663 π.Χ., 5259 π.Χ. και 7176 π.Χ.

«Το αρχαίο γεγονός του 12.350 π.Χ. είναι το μοναδικό γνωστό ακραίο ηλιακό φαινόμενο εκτός της Ολοκαίνου εποχής, δηλαδή των τελευταίων περίπου 12.000 ετών σταθερού θερμού κλίματος», σημειώνει η Golubenko.

«Το νέο μας μοντέλο άρει τον υπάρχοντα περιορισμό στην Ολόκαινο και επεκτείνει την ικανότητά μας να αναλύουμε δεδομένα ραδιενεργού άνθρακα ακόμη και για συνθήκες παγετωνικού κλίματος».

Πώς οι αρχαίες καταιγίδες αποτυπώνονται στους δακτυλίους των δέντρων

Οι καταιγίδες ηλιακών σωματιδίων αυξάνουν την παραγωγή κοσμογενών ισοτόπων όπως ο ραδιενεργός άνθρακας στην ατμόσφαιρα μέσω της δράσης κοσμικών ακτίνων. Αυτές οι αυξήσεις αποτυπώνονται ως αρχαία δεδομένα στους δακτυλίους των δέντρων, επιτρέποντας στους επιστήμονες να χρονολογούν με ακρίβεια τέτοια γεγονότα.

Με αυτόν τον τρόπο, οι επιστήμονες μαθαίνουν περισσότερα για την αρχαία ηλιακή δραστηριότητα, τα συστήματα της Γης και το διαστημικό κλίμα.

Αυτά τα αιχμιαία φαινόμενα είναι γνωστά ως γεγονότα Miyake, προς τιμήν της Ιαπωνικής ερευνήτριας που τα ανακάλυψε.

«Τα γεγονότα Miyake μας επιτρέπουν να προσδιορίζουμε με ακρίβεια τα ημερολογιακά έτη σε αρχαιολογικές χρονολογίες που μέχρι τώρα ήταν “αιωρούμενες”», λέει ο Usoskin.

Μια νέα χειρότερη περίπτωση σεναρίου

«Αυτό το γεγονός καθιερώνει ένα νέο σενάριο χειρότερης περίπτωσης», τονίζει η Golubenko.

«Η κατανόηση της κλίμακάς του είναι κρίσιμη για την αξιολόγηση των κινδύνων που ενδέχεται να προκαλέσουν μελλοντικές ηλιακές καταιγίδες στις σύγχρονες υποδομές, όπως δορυφόρους, δίκτυα ηλεκτροδότησης και συστήματα επικοινωνιών».

https://www.foxreport.gr