 |
| Μπορεί να έχει δημιουργηθεί υπόγεια στον Κόκκινο Πλανήτη περιβάλλον φιλικό στη φωτοσύνθεση. |
Οι συνθήκες που απαιτούνται για να συμβεί η φωτοσύνθεση στον Άρη θα μπορούσαν να υπάρχουν κάτω από την επιφάνεια των αποθεμάτων πάγου που υπάρχει κάτω από την σκόνη στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του Κόκκινου Πλανήτη, προτείνει νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications Earth & Environment».
Η φωτοσύνθεση είναι η διαδικασία με την οποία έμβια όντα όπως τα φυτά, τα φύκια και τα κυανοβακτήρια δημιουργούν χημική ενέργεια. Απαιτεί νερό και φως για να προχωρήσει και δημιουργεί το μεγαλύτερο μέρος του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα της Γης. Η νέα μελέτη προτείνει ότι ένα αρκετά παχύ στρώμα πάγου στον Άρη θα μπορούσε να φιλτράρει την σκληρή ακτινοβολία από τον Ήλιο, αλλά και να επιτρέψει αρκετό ηλιακό φως να περάσει για φωτοσύνθεση, δημιουργώντας τις λεγόμενες «κατοικήσιμες ζώνες ακτινοβολίας».
Ακριβώς όπως η φωτοσύνθεση χρειάζεται ακριβώς το σωστό φως για να προχωρήσει, αυτά τα αποτελέσματα πρέπει να εξεταστούν με το σωστό φως. Αν και δεν υποδηλώνουν ότι η ζωή υπάρχει επί του παρόντος στον Άρη ή ότι υπήρξε ποτέ στην ιστορία του Κόκκινου Πλανήτη, τα αποτελέσματα δίνουν στους επιστήμονες που συμμετέχουν σε αυτή τη συνεχή αναζήτηση μια ιδέα για το πού να ψάξουν.
«Δεν δηλώνουμε ότι βρήκαμε ζωή στον Άρη, αλλά αντίθετα πιστεύουμε ότι τα επίμαχα σημεία στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη αντιπροσωπεύουν τα πιο εύκολα προσβάσιμα μέρη για αναζήτηση ζωής στον Άρη σήμερα» δήλωσε στο Space.com η Αντίτια Κιούλερ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Εργαστήριο Αεριώθησης της NASA (το περίφημο JPL), επικεφαλής της έρευνας.
Το γεωλογικό προφίλ
Τόσο η Γη όσο και ο Άρης βρίσκονται μέσα στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη» ενός πλανητικού συστήματος, την περιοχή γύρω από ένα άστρο στην οποία οι θερμοκρασίες είναι κατάλληλες για να επιτρέψουν την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια ενός πλανήτη, παράγοντας που θεωρείται ο πλέον απαραίτητος και κρίσιμος για την παρουσία της ζωής έτσι τουλάχιστον όπως εμείς την γνωρίζουμε. Ωστόσο ενώ το 71% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από ωκεανούς υγρού νερού, ο Άρης είναι μια απέραντη έρημος.
Παρατηρήσεις από αποστολές στον Άρη, όπως αυτές με τους ρομποτικούς εξερευνητές έδειξαν ότι αυτό δεν συνέβαινε πάντα. Γεωλογικά χαρακτηριστικά που εξερευνήθηκαν από αυτά τα ρομπότ, όπως ξηρές κοίτες λιμνών και παραπόταμοι ποταμών, δείχνουν ότι νερό διέσχιζε τον Κόκκινο Πλανήτη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Δορυφόροι που πετούν πάνω από τον Άρη, όπως το Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της NASA, έχουν εντοπίσει νερό σε παγωμένη μορφή σε διάφορες και συχνά σε απροσδόκητες περιοχές του πλανήτη.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο Άρης έχασε νερό του πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το μαγνητικό του πεδίο αποδυναμώθηκε (η μαγνητόσφαιρα της Γης εξακολουθεί να είναι ισχυρή) και η ατμόσφαιρά του απογυμνώθηκε ως επί το πλείστον. Αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν λίγα για να αποτραπεί η απώλεια του εξατμισμένου νερού στο Διάστημα. Η έλλειψη πυκνής ατμόσφαιρας σημαίνει επίσης ότι ο σύγχρονος Άρης βομβαρδίζεται από σκληρή υπεριώδη ακτινοβολία από τον Ήλιο, η οποία είναι θανατηφόρα για τα ζωντανά και καταστρέφει τα πολύπλοκα μόρια που χρειάζονται για τη ζωή.
«Σε αντίθεση με τη Γη, ο Άρης στερείται προστατευτικής ασπίδας του όζοντος, επομένως υπάρχει 30% περισσότερη επιβλαβής υπεριώδης ακτινοβολία στην επιφάνεια σε σύγκριση με τον πλανήτη μας. Έτσι, στον Άρη, οι περιοχές όπου θα μπορούσε να συμβεί φωτοσύνθεση είναι πιο πιθανό να βρίσκονται μέσα σε σκονισμένο πάγο, επειδή ο υπερκείμενος σκονισμένος πάγος εμποδίζει την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια του Άρη και το υγρό νερό είναι εξαιρετικά ασταθές στην επιφάνεια του Άρη λόγω του ξηρού του ατμόσφαιρα» λέει η Κιούλερ.
Η φωτοσύνθεση
Χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις υπολογιστή, η ομάδα ανακάλυψε ότι ο πάγος του Άρη μπορεί να λιώσει από μέσα, με τον υπερκείμενο πάγο να προστατεύει αυτό το ρηχό υπόγειο υγρό νερό από την εξάτμιση στην ξηρή ατμόσφαιρα του Άρη.
«Έτσι, τα δύο βασικά συστατικά για τη φωτοσύνθεση μπορούν να υπάρχουν μέσα σε σκονισμένους πάγους του Άρη στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη. Η φωτοσύνθεση απαιτεί επαρκή ποσότητα ηλιακού φωτός και επίσης υγρό νερό για να συμβεί. Δύο προηγούμενες ανεξάρτητες προσομοιώσεις πυκνού αρειανού χιονιού διαπίστωσαν ότι η τήξη κάτω από την επιφάνεια μπορεί να συμβεί στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του Άρη σήμερα εάν υπάρχουν μικρές ποσότητες σκόνης (λιγότερο από 1%) μέσα στο χιόνι. Ανακαλύπτοντας σκονισμένο πάγο εκτεθειμένο μέσα σε θαμμένα σκονισμένα χιόνια που σχετίζονται με τις αρειανές ρεματιές πριν από μερικά χρόνια, υπάρχει ένας μηχανισμός για να λιώσουν κάτω από την επιφάνεια για να σχηματίσουν ρηχό υπόγειο υγρό νερό» λέει η Κιούλερ.
Η επιστήμονας αναφέρει πώς η ομάδα διαπίστωσε ότι, για τον εκτεθειμένο και σκονισμένο πάγο, ο υπερκείμενος πάγος μπορεί να εμποδίσει την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια του Άρη. Αυτός ο πάγος επιτρέπει επίσης αρκετή ηλιακή ακτινοβολία να διεισδύσει κάτω από την επιφάνεια του πάγου για να επιτραπεί η φωτοσύνθεση.
