Σάββατο 17 Αυγούστου 2024

Ξέρουμε επιτέλους από πού προήλθε ο αστεροειδής που σκότωσε τους δεινόσαυρους


 Πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, ένας τεράστιος αστεροειδής χτύπησε τη Γη και κατέστρεψε την αρχαία ζωή του πλανήτη και εξαφάνισε τους δεινόσαυρους. Για να φτάσει σε εμάς, έκανε μια εντυπωσιακά κυκλική διαδρομή, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Το συμβάν Chicxulub ή η τεράστια πρόσκρουση που τερμάτισε την βασιλεία των δεινοσαύρων, άνοιξε τον δρόμο για άλλα είδη θηλαστικών. Πυροδοτήθηκε από έναν αστεροειδή από μια περιοχή του Ηλιακού Συστήματος πέρα ​​από την τροχιά του Δία, το κρύο, σκοτεινό εξωτερικό όριο, μακριά από το φως και τη ζεστασιά του Ήλιου.


Και ήταν πράγματι ένας αστεροειδής, με τα νέα ευρήματα μιας διεθνούς ομάδας ερευνητών να αποκλείουν ότι το αντικείμενο θα μπορούσε να ήταν κομήτης. Αυτή η ανακάλυψη μας δίνει μια νέα κατανόηση για την ιστορία του πλανήτη μας και των αλληλεπιδράσεων με το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα.

Από την αρχή της, η Γη έχει χτυπηθεί επανειλημμένα από μεγάλους διαστημικούς βράχους. Θεωρείται ότι οι κρούσεις των κομητών έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μεταφορά νερού στη Γη και μπορούμε να εντοπίσουμε έναν αριθμό τεράστιων κρατήρων που σημαδεύουν τον πλανήτη μετά από σύγκρουση με κάτι μεγάλο.

Η Γη έχει βιώσει αρκετές μαζικές καταστροφές, αλλά η μόνη που συνδέθηκε με μια πρόσκρουση αστεροειδούς, είναι η μαζική εξαφάνιση Κρητιδικού-Παλαιογενούς, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Αυτή ήταν και η εταιρία που το 76% των ειδών στη Γη, συμπεριλαμβανομένων και των δεινοσαύρων, έπαψε να υπάρχει.

Τότε, ένας αστεροειδής πλάτους περίπου 10 χιλιομέτρων, χτύπησε την περιοχή που σήμερα ονομάζουμε χερσόνησο Γιουκατάν, αφήνοντας πίσω έναν τεράστιο κρατήρα και προκαλώντας ένα τσουνάμι εξαφανίσεων ειδών, που άλλαξε τον  κόσμο.

Δε μπορούμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω για να δούμε την τροχιά του αστεροειδούς, ώστε εάν δούμε από που ήρθε.  Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, ωστόσο, είναι να κοιτάξουμε το στρώμα ιζήματος που διατηρείται στο βράχο που θα είχε τοποθετηθεί τη στιγμή της πρόσκρουσης, αναζητώντας υπογραφές στα ορυκτά που μπορούν να αντιστοιχιστούν με γνωστούς τύπους διαστημικών πετρωμάτων.

Στα στρώματα του Κρητιδικού-Παλαιογενούς, μπορεί να βρεθεί μεγαλύτερη αναλογία ορυκτών, όπως το ιρίδιο, το ρουθήνιο, το όσμιο, το ρόδιο, η πλατίνα και το παλλάδιο. Αυτά τα στοιχεία της ομάδας πλατίνας είναι αρκετά σπάνια στη Γη, ειδικά στην επιφάνεια. Αλλά είναι κοινά στους μετεωρίτες που πέφτουν στον ουρανό της Γης από το διάστημα και πέφτουν στην επιφάνεια.

Από την άλλη πλευρά, η πρόσκρουση του Chicxulub δεν ήταν το μόνο πράγμα που συνέβαινε η Γη τότε. Για σχεδόν ένα εκατομμύριο χρόνια γύρω από τα σύνορα Κρητιδικού-Παλαιογενούς, μια τεράστια ηφαιστειακή περιοχή γνωστή ως Παγίδες Deccan ήταν ιδιαίτερα δραστήρια, εκτοξεύοντας ηφαιστειακό υλικό από το κάτω μέρος της Γης προς τα έξω. Αυτή είναι μια άλλη πιθανή πηγή αυτών των στοιχείων της ομάδας πλατίνας που παρατηρούνται στα οριακά στρώματα.

Με επικεφαλής τον γεωχημικό Mario Fischer-Gödde του Πανεπιστημίου της Κολωνίας στη Γερμανία, η ομάδα ήθελε να ανακαλύψει, μια για πάντα, εάν αυτά τα ορυκτά ήταν πράγματι εξωγήινης προέλευσης. και, αν ναι, αν μπορούσαν να εντοπιστούν σε έναν συγκεκριμένο τύπο διαστημικού βράχου.

Οι μελέτες επικεντρώθηκαν γύρω από ένα ορυκτό που ονομάζεται ρουθήνιο, καθώς πολλά ισότοπά του μπορούν να βρεθούν στα όρια του στρώματος, εκείνης της εποχής. Σαν ισότοπα, ορίζουμε διαφορετικές μορφές του ίδιου στοιχείου, με ποικίλο αριθμό νετρονίων. Η αναλογία μεταξύ τους, μας δίνει κάτι σαν δαχτυλικό αποτύπωμα του στοιχείου. Στο επίγειο ρουθήνιο, τα ισότοπα θα βρεθούν σε διαφορετικές αναλογίες από τα ισότοπα στους μετεωρίτες.

αστεροειδής δεινόσαυρούς
Το οριακό στρώμα Κρητιδικού-Παλαιογενούς στη Δανία. (Φίλιπ Κλέις)

Έτσι λοιπόν, ανέλυσαν το ρουθήνιο από το οριακό στρώμα, από πέντε διαφορετικές τοποθεσίες. Μία στην Ισπανία, μία στην Ιταλία και τρεις από τους βράχους κιμωλίας, του Stevns της Δανίας. Ανέλυσαν επίσης το ρουθήνιο από πέντε άλλες συγκρούσεις των τελευταίων 541 εκατομμυρίων ετών, καθώς και στρώματα σφαιριδίων (μικροσκοπικές σταγόνες μετεωρίτη που ψεκάζονται καθώς λιώνει ο βράχος κάτω από τη θερμότητα της ατμοσφαιρικής εισόδου) που χρονολογούνται πριν από 3,5 έως 3,2 δισεκατομμύρια χρόνια.

Παράλληλα, ανέλυσαν το ρουθήνιο από πραγματικούς μετεωρίτες και συνέκριναν τα αποτελέσματα με επίγεια δείγματα αναφοράς ρουθηνίου, που δημιουργήθηκαν εδώ στη Γη. Οι συγκρίσεις έδειξαν πως στο οριακό στρώμα Κρητιδικού-Παλαιογενούς δεν σχηματίστηκε στη Γη, αλλά μας ήρθε από το διάστημα.

Εκατοντάδες κηλίδες γέμισε η επιφάνεια του ηλίου

Μάλιστα, όχι από οπουδήποτε στο διάστημα. Ήταν πιο συνεπής με έναν σπάνιο τύπο αστεροειδούς που ονομάζεται ανθρακούχος χονδρίτης , πλούσιος σε άνθρακα, που προερχόταν από το εξωτερικό Ηλιακό Σύστημα, πέρα ​​από την τροχιά του Δία. Οι άλλες 5 συγκρούσεις, ήταν πυριτικοί αστεροειδής, που βρίσκονται πιο κοντά στον Ήλιο και περνάνε συχνά από την Γη.

Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν την ταυτότητα του βράχου που έφερε την καταστροφή και τον όλεθρο στη Γη. Ο Δίας πιστεύεται ότι λειτουργεί ως κάτι σαν φράγμα στα εξωτερικά αντικείμενα του Ηλιακού Συστήματος, πιάνοντας αστεροειδείς στην τροχιακή του διαδρομή και εμποδίζοντάς τους να ταξιδέψουν πιο μέσα προς τον Ήλιο. Μερικοί όμως καταφέρνουν να του ξεφύγουν κάθε τόσο, αλλά συνήθως πέφτουν στη Γη σε μικρότερα κομμάτια από τον αστεροειδή του Chicxulub.

Τέτοια χτυπήματα στην Γη είναι σπάνια. Το τι έγινε και αυτός ο αστεροειδής κατάφερε να δραπετεύσει από τον Δία και να σκοτώσει τους δεινόσαυρους, δε θα το μάθουμε ποτέ. Όμως τώρα γνωρίζουμε από ποια περιοχή ήρθε ο όλεθρος στη Γη.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Science.

https://techmaniacs.gr