 |
| Στη φωτογραφία εικονίζεται ένα megamaser που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από ένα γαλαξία σε απόσταση 370 εκατ. ετών φωτός. |
Οι αστρονόμοι τα ονομάζουν mazers και πρόκειται για πίδακες πλάσματος και μηχανισμούς παραγωγής ενέργειας σε πυρήνες ενεργών γαλαξιακών και κβάζαρς. Υπάρχουν όμως και τα megamazers που σχηματίζονται σε πολύ ισχυρά και πολυσύνθετα κοσμικά φαινόμενα λαμβάνονται και τη μορφή ραδιοακτίνων που γίνονται ορατές σε κάποια μήκη κύματος.
«Τα megamazers εμφανίζονται μέσα από καταστάσεις μάξιμουμ χάους» αναφέρει η Χέιλι Ρόμπερτς, αστροφυσικός του Πανεπιστημίου του Κολοράντο (Boulder) εκ των επικεφαλής ομάδας ερευνητών που εντόπισε ένα megamazer. Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων MeerKAT στη Νότιο Αφρική προσπαθούσαν να εντοπίσουν την παρουσία υδρογόνου στα βάθη του Σύμπαντος. Πρόκειται για ένα ερευνητικό πρόγραμμα συνολικής διάρκειας παρατηρήσεων τριών χιλιάδων ωρών που ονομάζεται Laduma. Όπως αναφέρουν σε δημοσίευση τους στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arxiv οι ερευνητές εντόπισαν υδροξύλιο (ένα μόριο αποτελούμενο από οξυγόνο και υδρογόνο) μέσα σε ένα megamaser που δημιουργήθηκε σε απόσταση πέντε δισ. ετών φωτός από τη Γη. Πρόκειται για το πιο μακρινό megamaser που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα και σύμφωνα με τους ερευνητές δημιουργήθηκε από τη σύγκρουση δύο γαλαξιών η οποία έχει οδηγήσει στη μαζική παραγωγή νέων άστρων. «Όταν δύο γαλαξίες σαν τον δικό μας γαλαξία και αυτόν της Ανδρομέδας συγκρουστούν δημιουργούνται δέσμες φωτός που μπορούν να γίνουν ορατές σε κοσμνολογικού επιπέδου αποστάσεις. Το υδροξύλιο στα megamasers λειτουργούν ως λαμπρός φωτισμός η παρουσία του οποίου δηλώνει ότι πηγάζει από μια σύγκρουση γαλαξιών η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή νέων άστρων αλλά και την τροφοδοσία μαύρων τρυπών» αναφέρει ο Τζέρεμι Ντάρλινγκ, αστροφυσικός του Πανεπιστημίου του Κολοράντο και μέλος της ερευνητικής ομάδας. |
