Αν και στην Κίνα οι επιστήμονες δοκιμάζουν 80 τρόπους για να καταπολεμήσουν τον κορονοϊό, φαίνεται πως πιο κοντά στη λυτρωτική λύση ενδεχομένως να βρίσκονται Καναδοί συνάδελφοί τους. Στο Ινστιτούτο Κλινικών Ερευνών του Μόντρεάλ, ένας από τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες παγκοσμίως, ο έμπειρος ερευνητής βιοϊατρικής Μισέλ Κρετιέν (Michel Chrétien) –και η ομάδα του– έρχονται να προτείνουν μια συνταγή την οποία δοκιμάζουν ερευνητικά εδώ και 13 χρόνια και λέγεται... κουερσετίνη.
Τον περασμένο Ιανουάριο λοιπόν, χτύπησε το τηλέφωνο του μοριακού βιολόγου και υπουργού Υγείας της Κίνας Chen Zhu. Στο ακουστικό ήταν ο δάσκαλός του από την εποχή που ήταν εκπαιδευόμενος στο Ινστιτούτο Κλινικών Ερευνών του Μόντρεαλ τη δεκαετία του 1980, ο Καναδός καθηγητής Michel Chrétien! «Μπορούμε να βοηθήσουμε;» του είπε ο καθηγητής. Έκτοτε, τα τηλέφωνα και οι εντολές στις κινεζικές υπηρεσίες πήραν φωτιά. Ήταν μια πολύ σημαντική πρόταση για τον Chen Zhu.
Ο Michel Chrétien, με πάνω από 600 επιστημονικές δημοσιεύσεις, υπήρξε καθηγητής στο Πεκίνο τη δεκαετία του 1980 ενώ αργότερα, όταν μετέβη στον Καναδά, ανάμεσα στους μαθητές του ήταν και ο σημερινός υπουργός Υγείας της Κίνας. Ο Chen Zhu είχε πραγματοποιήσει σπουδές και εκπαίδευση στο εξωτερικό, ενώ μετά το 2007 ασχολήθηκε με την πολιτική.
Το 2014, όταν ξέσπασε ο ιός του έμπολα στη Δυτική Αφρική, ο Chrétien με τον συνάδελφό του Κονγκολέζο Majambu Mbikay, δοκίμασαν σε συνεργασία με το Εθνικό Εργαστήριο Μικροβιολογίας στο Winnipeg να δουν την αποτελεσματικότητα της κουερσετίνης σε μολυσμένα με Ebola ποντίκια. Τα θετικά αποτελέσματα φάνηκαν λίγα μόλις λεπτά μετά την μόλυνση.
Τι είναι όμως η κουερσετίνη; «Είναι ένα φυτό! Θα μπορούσαμε να το φυτέψουμε στους κήπους μας! [...] Μπορείς να το βρεις στα κρεμμύδια, στο σκόρδο...» είπε στο Καναδικό Ραδιόφωνο ο Chrétien. Πρόκειται για μια ουσία που βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και στην αντιμετώπιση φλεγμονωδών παθήσεων, αλλά περιέχει καιν ένα "ευρύ φάσμα" αντιιικών που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μια σειρά ιών. Ο Chrétien διατηρεί σοβαρές ελπίδες ότι παράγωγο της κουερσετίνη μπορεί να νικήσει και τον κορονοϊό.
«Οι κινεζικές αρχές είναι πεπεισμένες ότι η κουερσετίνη πρέπει να δοκιμαστεί σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί από τον κορονοϊό. Αν δεν λειτουργήσει, τουλάχιστον θα έχουμε προσπαθήσει. Αλλά είναι πιθανό να λειτουργήσει. Είναι τόσο σοβαρό και είναι μια πανδημία», λέει ο ερευνητής.
Μόνο 1,5 δολάριο το κόστος
Δίχως χρονοτριβή, η ομάδα του Chrétien μετέβη στην Κίνα την περασμένη εβδομάδα για να ξεκινήσει εσπευσμένα, σε συνεργασία με Κινέζους συναδέλφους, κλινικές δοκιμές σε 1.000 περίπου ασθενείς. Εστάλησαν αμέσως δείγματα κουερσετίνης στην Κινεζική Ακαδημία Επιστημών. Είναι σημαντικό ότι θα αποφευχθεί το χρονοβόρο στάδιο των πειραμάτων σε ζώα, καθώς η κουρσετίνη είναι ασφαλής για τον άνθρωπο όπως ανακοίνωσε στις ΗΠΑ η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration).
Εάν οι δοκιμές πετύχουν, τότε η κουερσετίνη θα τεθεί αμέσως σε διαθεσιμότητα καθώς υπάρχει η ελβετική Quercegen Pharmaceuticals που μπορεί να φτιάξει άμεσα και σε ποσότητες το φάρμακο. O Chrétien και η ομάδα του χρειάζονται περίπου 5 εκατ. δολάρια, αλλά μπροστά στην απόσβεση που θα φέρει, όπως είπε, το ποσό αυτό είναι πολύ μικρό. Η θεραπεία θα κοστίσει μόνο 1,5-2 δολάρια ημερησίως.
Το πρόβλημα για τον Chrétien είναι ο χρόνος. Όπως είπε, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο ενώ εδώ και πολλές εβδομάδες προσπαθεί να έρθει σε επαφή με το υπουργείο Εξωτερικών του Καναδά. Μετά απευθύνθηκε στο υπουργείο Υγείας της χώρας του. «Έχω ασχοληθεί με την επιστήμη όλη μου τη ζωή. Έχω σκοντάψει σε πολλά πράγματα σε ολόκληρη την καριέρα μου, και αυτό είναι ίσως το πιο επείγον που έχω συναντήσει» όπως λέει.
Μπορεί η κουερσετίνη να μην είναι ο μοναδικός τρόπος, ωστόσο, φαίνεται να αποτελεί τον σημαντικότερο στην εξεύρεση θεραπείας για το θανατηφόρο στέλεχος του κορονοϊού. Αν δουλέψει θα σώσει πολλές χιλιάδες ζωές. Ας ευχηθούμε η επιστημονική συμμαχία Καναδών και Κινέζων να τα καταφέρει... Θα αλλάξουν πολλά πράγματα μετά.