Ένα πρωτοποριακό φάρμακο «αναγκάζει» την καρδιά να αποκαθιστά μόνη της τις βλάβες μετά από ένα έμφραγμα, ώστε πλέον η ζημιά να μην είναι μόνιμη. Το φάρμακο έχει προς το παρόν δοκιμαστεί με επιτυχία μόνο σε ποντίκια, όμως οι επιστήμονες ελπίζουν ότι μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικό και στους ανθρώπους. Θα χρειαστούν πάντως τουλάχιστον δέκα ακόμα χρόνια, μέχρι να υπάρξει μια τέτοια ασφαλής θεραπεία, η οποία θα λειτουργεί προληπτικά για την αποφυγή του εμφράγματος.
Οι ερευνητές του University College του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή βιολογίας Πολ Ράϊλι, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερ και το «Science», έδειξαν ότι η φυσική πρωτεΐνη θυμοσίνη βήτα 4 (Tβ4), αν χρησιμοποιηθεί πριν το έμφραγμα, μπορεί να βάλει την καρδιά στον δρόμο της αυτο-ίασης, κάτι που θεωρείται το «ιερό δισκοπότηρο της καρδιολογικής έρευνας».
Οι επιστήμονες εστίασαν την έρευνά τους σε μια ομάδα κυττάρων (των λεγόμενων προγονικών κυττάρων της καρδιάς), τα οποία, όπως τα βλαστικά, μπορούν να μετασχηματιστούν σε διαφορετικά είδη ιστού της καρδιάς στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, αλλά φαίνεται να χάνουν αυτή την ικανότητα μετά τη γέννηση του μωρού. Τα κύτταρα αυτά του εξωτερικού στρώματος της καρδιάς (του επικάρδιου) παραμένουν σε φάση ύπνωσης στους ενήλικες, αλλά, όπως αποδεικνύεται τώρα, μπορούν να «ξυπνήσουν» χάρη στο νέο φάρμακο και να αναδημιουργήσουν έτσι τον καρδιακό ιστό.
Ο μηχανισμός δράσης δεν είναι ακόμα σαφής, αλλά το πιο πιθανό είναι ότι η Tβ4 επιδρά μέσω μιας χημικής μεταβολής στο DNA, η οποία αλλάζει την έκφραση των γονιδίων, με τελικό αποτέλεσμα τα προγονικά-βλαστικά κύτταρα της καρδιάς να ενεργοποιούνται ξανά.
Με τον τρόπο αυτό, όπως έδειξαν τα πειράματα, μειώθηκαν αισθητά οι ζημιές στον ουλώδη ιστό (που προκλήθηκαν από το έμφραγμα και την έλλειψη οξυγόνου), αυξήθηκε μέχρι 25% η άντληση του αίματος από την καρδιά και τα τοιχώματα της καρδιάς έγιναν πιο παχιά. Αν οι βελτιώσεις αυτές μπορούσαν να «μεταφραστούν» και στους ανθρώπους, θα έφερναν δραστική βελτίωση στην αντιμετώπιση των εμφραγμάτων.
Επειδή το φάρμακο, για να είναι αποτελεσματικό στα ποντίκια, έπρεπε να ληφθεί προκαταβολικά, οι ερευνητές πιστεύουν ότι ένα παρόμοιο για τους ανθρώπους χάπι θα μπορούσε να λαμβάνεται εκ των προτέρων προληπτικά, όπως π.χ. οι στατίνες, ιδίως από όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για έμφραγμα. Ακόμα, το φάρμακο θα μπορούσε να είναι χρήσιμο, αν λαμβανόταν κατά τα πρώτα στάδια ενός εμφράγματος.
Περαιτέρω πειράματα και κλινικές δοκιμές θα πρέπει να αποδείξουν κατά πόσο η Τβ4 «δουλεύει» το ίδιο στις καρδιές των ανθρώπων με τις καρδιές των πειραματόζωων. Πάντως οι ερευνητές, εκτός από την θυμοσίνη βήτα 4, αναζητούν και άλλες χημικές ουσίες και πρωτεΐνες που θα μπορούσαν εξίσου - ή και ακόμα πιο αποτελεσματικά- να ενεργοποιήσουν την «επαναγέννηση» της καρδιάς, γυρνώντας προς τα πίσω το «ρολόι» των κυττάρων της.
zougla