Σάββατο 14 Μαΐου 2011

Ένας ωκεανός μάγματος γεννάει ηφαίστεια στην Ιώ


Έναν ωκεανό μάγματος, που τροφοδοτεί συνεχείς ηφαιστεικές εκρήξεις, κρύβει κάτω από την επιφάνειά της η Ιώ, ένας από τους δορυφόρους του Δία, σύμφωνα με νέα ανακάλυψη των επιστημόνων. Στην Ιώ παράγεται 100 φορές περισσότερη λάβα από όλα μαζί τα ηφαίστεια του πλανήτη μας.
Ηφαιστειακός κρατήρας στην Ιώ (NASA)Ηφαιστειακός κρατήρας στην Ιώ (NASA)Μια επανεκτίμηση στα στοιχεία που είχε συλλέξει το διαστημικό σκάφος "Γαλιλαίος" της NASA και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Science, σύμφωνα με το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων και το BBC, δείχνει ότι ένας τεράστιος ωκεανός μάγματος βρίσκεται 30 έως 50 χλμ. κάτω από την επιφάνεια του "εκρηκτικού" δορυφόρου, έχοντας πάχος τουλάχιστον 50 χλμ. και θερμοκρασία, πιθανότατα, πάνω από 1.200 βαθμούς Κελσίου.

Τα ηφαίστεια της Ιούς ανακαλύφθηκαν το 1979, από το σκάφος "Βόγιατζερ" της NASA, και πιστεύεται ότι αντλούν ενέργεια από την έλξη της τεράστιας βαρύτητας του Δία. Σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Κρίσαν Κουράνα, γεωφυσικό του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Λος Άντζελες (UCLA), ο ωκεανός μάγματος είναι «εκατομμύρια φορές καλύτερος ως αγωγός του ηλεκτρισμού, σε σχέση με τα πετρώματα στην επιφάνεια της Γης».

Οι επιστήμονες, που πάντα αναρωτιούνταν γιατί υπάρχουν τόσα ηφαίστεια παντού στην Ιώ (τα οποία δεν είναι συγκεντρωμένα σε μερικά σημεία, ιδίως στα όρια των τεκτονικών πλακών, όπως συνήθως συμβαίνει στη Γη), τώρα πιστεύουν ότι βρήκαν την απάντηση, ανακαλύπτοντας τον υπόγειο ωκεανό του μάγματος. Το μάγμα παράγεται καθώς ο Δίας ασκεί κολοσσιαίες δυνάμεις πάνω στο δορυφόρο του (η Ιώ είναι ο δεύτερος σε απόσταση δορυφόρος από τον αέριο γίγαντα), οι οποίες προκαλούν το λιώσιμο των πετρωμάτων του και τη συνεχή τροφοδότηση του υπόγειου μάγματος.

Το σκάφος "Γαλιλαίος" εκτοξεύτηκε από το διαστημικό λεωφορείο "Ατλαντίς" το 1989 και, από το 1995 που έφτασε στον Δία και εισήλθε σε τροχιά γύρω του (η πρώτη αποστολή που το πέτυχε), μελέτησε μέχρι το 2003 τον γιγάντιο αέριο πλανήτη και τα δεκάδες φεγγάρια του.
Η Ιώ έχει το ένα τεσσαρακοστό του όγκου της Γης και η μάζα της το ένα εξηκοστό, παρόλα αυτά η εσωτερική γεωλογική δομή της είναι πολύ όμοια με εκείνη την πλανήτη μας, διαθέτοντας - κατά πάσα πιθανότητα - και αυτή έναν πυρήνα από σίδηρο.
(Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)