Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011

Ερμής: Ένας παράξενος πλανήτης

Η επιφάνεια του πιο κοντινού στον Ήλιο πλανήτη, του Ερμή, είναι καλυμμένη με λάβα και περίεργους ρηχούς «λάκκους», που δεν έχουν το όμοιό τους σε όλο το ηλιακό σύστημα, δίνοντας στον πλανήτη μια εικόνα «ελβετικού τυριού», σύμφωνα με νέες παρατηρήσεις του σκάφους «Messenger» (Αγγελιοφόρος) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που βρίσκεται σε τροχιά γύρω του.


Τα αινιγματικά πολυάριθμα ακανόνιστου σχήματος κοιλώματα, με διάμετρο από μερικές δεκάδες μέτρα έως λίγα χιλιόμετρα, ίσως έχουν δημιουργηθεί και συνεχίζουν να δημιουργούνται- από ακόμα ενεργές σήμερα γεωλογικές διαδικασίες.

Οι παρατηρήσεις και οι σχετικές επιστημονικές αναλύσεις, που παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα σε σειρά εργασιών στο περιοδικό «Science» από διάφορους ερευνητές με επικεφαλής τον πλανητικό γεωλόγο Ντέιβιντ Μπλούετ του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, έρχεται να αλλάξει την αντίληψη των επιστημόνων για την ιστορία του μικρού και καυτού βραχώδους πλανήτη.

Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ότι τα πετρώματα του Ερμή περιέχουν πολλά οργανικά πτητικά χημικά στοιχεία και εκτιμούν ότι τα περίεργα κοιλώματα σχηματίζονται όταν αυτά τα στοιχεία που εξαερώνονται εύκολα-απελευθερώνονται από την επιφάνεια, αφήνοντας πίσω τους ένα σπογγώδες εύθραυστο έδαφος, το οποίο καταρρέει στη συνέχεια, με συνέπεια να δημιουργείται ένα κοίλωμα.

Ένα μέρος αυτών των αερίων επίσης μπορεί να προέρχεται από ηφαιστειακές εκρήξεις και να είχαν θαφτεί κάτω από τη λάβα, ώσπου βρίσκουν τρόπο να απελευθερωθούν, αφήνοντας πίσω τους ένα κενό, που προκαλεί την κατάρρευση του βράχου και τη δημιουργία λάκκου.

Ο Ερμής δεν φαίνεται πάντως να έχει ορατά ηφαίστεια σαν τη Γη και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτά υπάρχουν, αλλά είναι πια θαμμένα κάτω από τους τόνους λάβας που έχει κυλήσει όλα αυτά τα χρόνια.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση ηφαιστειακής ή όχι προέλευσης- η ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων αερίων κάτω από την επιφάνεια του Ερμή δεν συμβαδίζει με τις έως τώρα θεωρίες περί πολύ πυκνού εσωτερικού του πλανήτη (ο τεράστιος σιδερένιος πυρήνας του πιστεύεται ότι αποτελεί τα δύο τρίτα της συνολικής μάζας του).

Αυτό σημαίνει ότι αποτελεί αίνιγμα το πώς δημιουργήθηκε ο συμπαγής μεταλλικός πυρήνας του, που είναι, αναλογικά με το μέγεθός του, ο μεγαλύτερος από κάθε άλλο πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα.

Ο Ερμής έχει εξάλλου ένα πολύ ασθενές μαγνητικό πεδίο (η μαγνητόσφαιρά του έχει μέγεθος μόλις το 1% της αντίστοιχης της Γης), με αποτέλεσμα να του προσφέρει ελάχιστη προστασία από τα φορτισμένα σωματίδια του ηλιακού «ανέμου».«Ο Ερμής είναι παράξενος, οτιδήποτε πάνω του είναι παράξενο. Δεν ξέρουμε από τι είδους βράχους αποτελείται, δεν ξέρουμε καν το χρώμα του», δήλωσε ο Μπλούετ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/nooz

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση: http://www.sciencemag.org/content/333/6051/1856