Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ (ή κατ'άλλους “Υπολογιστής”) των Αντικυθήρων είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός που κατασκευάστηκε περί το 80 π.χ. στη χώρα μας και ο οποίος χρησίμευε στην ακριβή εκτίμηση των θέσεων του Ήλιου,της Σελήνης και των πλανητών.Ο Μηχανισμός προήλθε από τη Ρόδο,μια ακμάζουσα αρχαιοελληνική πόλη εκείνη την περίοδο,με πολύ μεγάλη ...
συμβολή στην ανάπτυξη της επιστήμης.Ενδεικτικό είναι ότι στη Ρόδο κατά το 2ο αιώνα π.χ. Ο Ίππαρχος,πατέρας της Αστρονομίας,ανέπτυξε τη θεωρία του ,η οποία εξηγεί τις ανωμαλίες στην κίνηση της Σελήνης.
Η τεχνική αρτιότητα του Μηχανισμού είναι τόσο υψηλή ώστε από τα ελληνιστικά χρόνια,δηλαδή την περίοδο στην οποία κατασκευάστηκε ,μέχρι και το 18ο αιώνα δεν παρουσιάστηκαν ξανά τέτοιοι μηχανισμοί ,τόσο εξαιρετικά ακριβείς και με τόσο πολλά μικροεξαρτήματα.
Η διάσωση του Μηχανισμού από τους αρχαιολόγους και η μελέτη του με συμβατικά μέσα δεν ήταν σε θέση να αποκαλύψει πολλά πράγματα σχετικά με τον ακριβή αριθμό και τη μορφή των επιμέρους εξαρτημάτων του,τη λειτουργία του αλλά και την ανάγνωση των επιγραφών που βρέθηκαν πάνω του. Μάλιστα,λόγω του εξαιρετικά ευπαθούς και εύθραυστου διασωθέντος υλικού,η όποια απόπειρα μελέτης έπρεπε να γίνει επί τόπου,στο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών,όπου και φυλάσσεται.
Με βάση αυτά τα δεδομένα σχματίστηκε μια ομάδα φορέων , η οποία από το 2005 συνεργάζεται προκειμένου να ρίξει φως στις άγνωστες πτυχές του μηχανισμού. Συγκεκριμένα,το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ της Ουαλίας και οι εταιρείες ΗP και X-Tek Systems παρείχαν τον απαραίτητο εξοπλισμό και το επιστημονικό δυναμικό που απαιτούνταν για την ενδελεχή μελέτη του Μηχανισμού.
Η HP συνέβαλε στο έργο με την ειδική τεχνολογία που διαθέτει και η οποία συνίσταται στην τρισδιάστατη απεικόνιση του εξωτερικού μέρους του μηχανισμού και την ανάδειξη λεπτομερειών που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν ήταν ορατές. Το σύστημα της HP με την ονομασία PTM (Polynomial Texture Mapping) χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό από ψηφιακή φωτογραφία και αλγόριθμους τρισδιάστατων γραφικών,προκειμένου να αναδείξει με πιο ανάγλυφο τρόπο τις προεξοχές ενός υλικού σώματος και να καταστήσει πιο ευανάγνωστες λεπτομέρειες εξαιρετικά δυσδιάκριτες όπως, στη συγκεκριμένη περίπτωση , πολύ αχνές επιγραφές, οι οποίες κατέστη δυνατό να εμφανιστούν τελικά και να μεταφραστούν. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι το σύστημα της HP εμφάνισε πραγματικά αόρατα μέχρι πρότινος στοιχεία του Μηχανισμού και έριξε άπλετο φως στα μυστικά του.
Εξίσου εντυπωσιακή ήταν και η συμβολή της X-Tek Systems στο όλο εγχείρημα.Η εταιρεία προσέφερε έναν ογκωδέστατο αξονικό τομογράφο βάρους 12 τόνων,μεταφέροντας τον από τη Μ.Βρετανία στους χώρους του Αρχαιολογικού Μουσείου με σκοπό να χαρτογραφήσει το Μηχανισμό και να σχηματίσει ένα πλήρες τρισδιάστατο μοντέλο,διεισδύοντας παράλληλα στο εσωτερικό του. Οι εκπληκτικές ανακαλύψεις που έγιναν με τη βοήθεια του ειδικού αυτού αξονικού τομογράφου κατέδειξαν ότι ο Μηχανισμός δεν αποτελούνταν από 30 αλλά από 37 τμήματα (30 είναι αυτά που διασώζονται σε 82 συνολικά θραύσματα) και ότι οι λειτουργίες του επεκτείνονταν πολύ πιο πέρα από τον υπολογισμό της θέσης του Ήλιου,της Σελήνης και των φάσεων της τελευταίας. Συγκεκριμένα αποκαλύφθηκε ότι ο Μηχανισμός ήταν σε θέση να προβλέψει τις θέσεις των πλανητών σε σχέση με το αστρικό υπόβαθρο του ζωδιακού κύκλου,ενώ παράλληλα ήταν και όργανο υπολογισμού ημερολογιακών περιόδων. Ειδικότερα,ο Μηχανισμός μπορούσε να μετρήσει το λεγόμενο κύκλο του Καλλίπου,μια χρονική περίοδο 76 ετών χωρισμένη σε 940 κύκλους,καθώς και τον κύκλο του Σάρου, μια περίοδο περίπου 18 ετών,η οποία υποδιαιρούμενη με κατάλληλο τρόπο προσφέρει έναν τρόπο πρόβλεψης των ηλιακών και σεληνιακών εκλείψεων.
macedoniahellenicland
