Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

Θα λέγεται «Αθηνά» και θα είναι το μεγαλύτερο διαστημικό τηλεσκόπιο


Θα λέγεται «Αθηνά» και θα είναι το μεγαλύτερο διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ που έχει ποτέ κατασκευαστεί. Θα έχει μήκος 12 μέτρων, βάρος περίπου πέντε τόνων και θα είναι έτοιμο για εκτόξευση το 2028.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε, ότι επέλεξε σήμερα, σε συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής επιστημονικών προγραμμάτων στην Τουλούζη, να προχωρήσει στην υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος, που έχει προϋπολογισμό άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.


Το νέο δορυφορικό παρατηρητήριο με την πλήρη ονομασία «Advanced Telescope for High-ENergy Astrophysics» (αρκτικόλεξο: «ATHENA»), θα δώσει σημαντική ώθηση στην αστροφυσική υψηλών ενεργειών, μεταξύ άλλων βοηθώντας να απαντηθούν ερωτήματα όπως πώς και γιατί η κοινή ύλη δημιουργεί τους γαλαξίες και πώς αναπτύσσονται οι μαύρες τρύπες στο κέντρο των γαλαξιών. Η «Αθηνά» θα παρατηρεί τις εκπομπές ακτίνων-Χ από την πολύ καυτή ύλη, λίγο πριν την «καταπιεί» κάποια μαύρη τρύπα. Επίσης, χάρη στα εξελιγμένα επιστημονικά όργανά του, το νέο τηλεσκόπιο θα μελετήσει άλλα ακραία φαινόμενα, όπως τις ισχυρές εκρήξεις ακτίνων-γάμμα.
Σήμερα, στο πεδίο της αστρονομίας ακτίνων-Χ, η Ευρώπη διαθέτει το τηλεσκόπιο «XMM-Newton» και η «Αθηνά» θα διασφαλίσει τη συνέχεια και πρόοδο της σχετικής έρευνας. Οι ΗΠΑ διαθέτουν τα τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ «Chandra» αλλά το νέο τηλεσκόπιο θα είναι 100 φορές ισχυρότερο από τα υπάρχοντα.
Το υπό κατασκευή τηλεσκόπιο, την ευθύνη του οποίου θα έχει το γερμανικό Ινστιτούτο Εξωγήινης Φυσικής Μαξ Πλανκ και ο διευθυντής του καθηγητής Πάουλ Νάντρα, θα τοποθετηθεί σε απόσταση περίπου 1,5 εκατ. χιλιομέτρων από τη Γη, στο λεγόμενο σημείο «Λαγκράνζ 2» (L2).
Η Ευρώπη συνεχώς εντείνει τις επιστημονικές διαστημικές έρευνές της. Πρόσφατα εκτόξευσε τη διαστημοσυσκευή «Γαία», που θα χαρτογραφήσει τα άστρα του ουρανού. Θα ακολουθήσουν το 2016 η αποστολή «BepiColombo» σε συνεργασία με την Ιαπωνία για τη μελέτη του πλανήτη Ερμή και το 2022 η φιλόδοξη αποστολή «Juice» στον Δία και τους δορυφόρους του. Μετά την εκτόξευση της «Αθηνάς» το 2028, είναι πιθανό ότι θα είναι η σειρά μιας τριάδας δορυφόρων (Lisa) με στόχο την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα.